Meest voorkomende vormen van allergie:

  • atopie
  • voedselallergie
  • vlooienallergie

Bij al deze vormen van allergie treden variabele symptomen van jeuk op.

[toggle_content title=”1. Atopie”]

[custom_frame_left shadow=”on”] [/custom_frame_left] [clear]

Atopie bij de hond: onverklaarbare jeuk?

Atopie

Atopie is een verzamelnaam voor huidproblemen die veroorzaakt worden door allergische reacties. Een andere term is atopische dermatitis.

Het principe van atopie is te vergelijken met hooikoorts bij de mens. Bepaalde allergenen (graspollen, huisstofmijten) worden ingeademd en de hond gaat hier heftig op reageren. Niet zoals bij mensen met snotteren en niezen, maar met jeuk en huidontstekingen. Vaak zijn de klachten veroorzaakt door pollen seizoensgebonden, andere allergenen kunnen het hele jaar problemen geven.

Leeftijd

Bij 75% van de atopische honden beginnen de klachten al op jonge leeftijd (jonger dan 3 jaar). Deze honden hebben steeds last van periodes met jeuk en huidontstekingen. Het kan seizoensgebonden (pollen) maar ook gedurende het gehele jaar zijn.

[custom_frame_left shadow=”on”] [/custom_frame_left] Welke hondenrassen?
Bepaalde rassen zijn hiervoor gevoelig: o.a. West Highland White Terrier, Cairn Terrier, Jack Russel Terrier, Poedel, Malthezer Leeuwtje, Duitse herder, Boxer, Golden retriever, Labrador retriever.

Symptomen

Atopie bij de hond gaat gepaard met veel jeuk. De honden gaan bijten, likken, schuren en krabben. Vooral bij honden met een lichte vacht zie je dat door het likken aan de poten de vacht verkleurd, zie foto hierboven. Kale plekken rond de ogen, de poten, liezen en ellebogen zijn kenmerkend voor atopie. Ook jeuk aan de snuit, hals en staartregio kan aanwezig zijn. De ergste patiënten vertonen veel jeuk met bijna voortdurend infecties op de huid, tussen de tenen en in de oren.

[custom_frame_left shadow=”on”]
Gevoelige zones bij atopie
[/custom_frame_left] [clear]

Wordt de allergie chronisch (= steeds terugkerend of langdurig aanwezig) dan kan een verdikking van de huid optreden en de huid kan zwart verkleuren. Dit noemen we een zogenaamde olifantenhuid.

[custom_frame_left shadow=”on”]
olifantenhuid
[/custom_frame_left] [clear]

Veel honden met atopie hebben ook een oorontsteking aan één oor of aan beide oren.

De bekleding van de uitwendige gehoorgang bestaat uit gewone huid. Net als de rest van de huid wordt ook de oorhuid gekoloniseerd door verschillende bacteriën. Deze wonen daar in goede harmonie met elkaar en de hond. Door een veranderd milieu in het oor, bijvoorbeeld door allergie, kan de harmonie verstoord raken: bepaalde bacteriën of gisten groeien dan extreem en nemen de overhand.

Indien een chronische ontsteking is ontstaan, is de huid in het oor vaak verdikt en geplooid. In de plooien is continu een broeierig en verstikkend milieu aanwezig en steeds de oorzaak van een nieuwe of aanhoudende infectie.

Er wordt een oorswab genomen en onder de microscoop bekeken om de juiste behandeling te kunnen bepalen.

[custom_frame_left shadow=”on”]
chronische oorontsteking
[/custom_frame_left] [clear]

Diagnose

Er moet onderscheid gemaakt worden tussen atopie en andere allergiën of parasieten zoals vlooien en vlooienallergie, voedselallergie, contactallergie of allergie op toegediende medicijnen. Naast vlooien kun je bij parasitaire infecties denken aan mijten (demodex, sarcoptes) en nog veel meer.

De diagnose van atopie is niet eenvoudig. Er bestaat geen test die een positieve diagnose van atopie geeft. De diagnose wordt gemaakt door andere oorzaken uit te sluiten. Het is zeer belangrijk dat er een stappenplan gevolgd wordt om tot een diagnose en een controle van de aandoening te komen.

  • Na een volledig onderzoek van de hond zullen eerst de mogelijke infecties uitgesloten moeten worden. Deze infecties kunnen veroorzaakt zijn door bacteriën maar ook door schimmels of gisten. Soms wordt de jeuk veroorzaakt door een schurftmijt of simpelweg door een vlooienbesmetting.
  • Als we alle voorgaande infecties hebben uitgesloten en de hond heeft nog steeds symptomen dan moeten we een onderscheid maken tussen voedselallergie en atopie.

Er zijn heel wat honden die al veel beter zullen zijn als alle voorgaande stappen goed opgevolgd worden.

  • Bij zeer veel huidproblemen zal een ander voeder een verbetering van de symptomen teweegbrengen. Dit komt zowel door de verandering van de eiwitten in het voer als door de aanwezigheid van de juiste verhouding aan omega3-omega6 vetzuren.
  • Pas daarna kan er een allergietest uitgevoerd worden om te achterhalen waarvoor uw huisdier allergisch is. Dit onderzoek kan gebeuren door huidtesten of een bloedonderzoek. Aan beide methoden zijn voor- en nadelen, en geen van beiden heeft een honderd procent betrouwbaarheid. Telkens moeten de resultaten vergeleken worden met de klinische symptomen bij uw hond.
[custom_frame_left shadow=”on”]
Intradermale huistesten
[/custom_frame_left] [clear]
Behandeling van atopie
  1. De behandeling van atopie op basis van huidtesten of een bloedonderzoek noemen we ‘Allergeen Specifieke Immuno Therapie’ (ASIT). Het wordt ook vaak ‘desensibilisatie, hyposensibilisatie of allergiespuitje’ genoemd. Deze vloeistof bevat de allergenen waaraan uw hond overgevoelig is. Een kleine hoeveelheid wordt om de paar weken onderhuids ingespoten en veroorzaakt een wijziging in het afweersysteem van de hond, enkel ten opzichte van de betreffende allergenen. Na enkele maanden zal het immuunsysteem van de hond minder erg reageren op hernieuwd contact met deze allergenen van buitenaf.
    Bij de hond heeft deze behandeling zo goed als geen bijwerkingen. Omdat de oorzaak vaak veroorzaakt wordt door verschillende factoren kunnen lang niet alle honden met deze therapie geholpen worden, een belangrijk deel houdt nog te veel jeuk en huidontstekingen over.
  2. Een symptomatische behandeling van atopie is bij deze honden nog noodzakelijk en wordt ook vaak zonder desensibilisatie ingezet owv de betere resultaten.
    Deze behandeling steunt op twee pijlers:
    • Infecties onder controle houden.
      Honden met atopie hebben regelmatig allerlei infecties op de huid, zowel veroorzaakt door bacteriën (meestal Staphylococcus intermedius) als door gistcellen (Malassezia pachydermatis). Beide kiemen verergeren de symptomen van atopie uitermate. Door een combinatie van medicijnen en wasbeurten kunnen de infecties onder controle gehouden worden.Oorontsteking:
      Om allergische oorontstekingen te voorkomen moet de onderliggende allergie behandeld worden. Gevoelige honden kunnen beter niet zwemmen. Soms is het echter voldoende om na het zwemmen de uitwendige gehoorgang en de oren zorgvuldig af te drogen. Honden met hangende oren dienen regelmatig door de trimster onder handen genomen te worden: zij kan de oorschelpen scheren en haren uit de uitwendige gehoorgangen verwijderen (eruit trekken). Afhankelijk van het resultaat van de oorswab zal een antibacterieel, ontstekingsremmend en soms ook anti-gisten middel ingezet worden. Dit dient men minimaal twee weken dagelijks te gebruiken. Nadat de dierenarts het oor gecontroleerd heeft kan de behandeling afgebouwd worden. Alleen door een zeer grondige behandeling, onder intensieve begeleiding van de dierenarts, kan dan soms genezing verkregen worden.
      Vervolgens dient dan levenslang en voldoende vaak een preventief middel zoals oorcleaner gebruikt te worden.
    • Atopiejeuk onder controle houden.
      Op dit moment houdt de hond alleen zijn ‘allergie-jeuk’ over. Die moet dan vaak levenslang behandeld worden met medicijnen.
      Het oudste medicijn, maar nog steeds vaak gebruikt, is prednisolone. Prednisolone wordt veel gebruikt bij de behandeling van een allergie, omdat het snel de jeuk doet verdwijnen. Bij juist gebruik zijn de bijwerkingen beperkt. Door eerst de bijkomende infecties te behandelen, is de restjeuk vaak goed onder controle te houden met een zeer lage dosering prednisolone. Echter als prednison als enige medicatie wordt ingezet bij atopie, dan zijn vaak hoge doseringen nodig. Dit kan op lange termijn wel schadelijk zijn.
      Atopica®
      is een vrij nieuw medicijn dat ingezet kan worden bij de behandeling van atopie.
      Het onderdrukt de allergische reactie zoals prednison dat doet, maar het heeft niet de schadelijke bijwerkingen van prednison.
      Een regelmatige controle bij de dierenarts blijft echter onontbeerlijk.
Besluit

Zoals uit bovenstaande blijkt, is de behandeling van atopie niet met 1 behandeling opgelost. Honden met atopie moeten op regelmatige basis gecontroleerd worden door de dierenarts, zodat er tijdig kan ingegrepen worden bij toename van de klachten. Het is veel eenvoudiger om een beginnende jeukpatiënt onder controle te krijgen, dan een hond die al maanden aan het krabben is!

Iedere hond met atopie kan ondanks juist gebruik van medicatie, af en toe een opflakkering krijgen van zijn allergie, waardoor de medicatie (tijdelijk) aangepast moet worden.

Samenvatting
  • Een correcte diagnose (volgens het stappenplan) is zeer belangrijk
  • De hond mag niet te vroeg in contact geweest zijn met cortisonen
  • Verandering van voeding kan al veel beterschap geven
  • Deze aandoening is frustrerend omdat het dier niet zal “genezen” maar zijn aandoening zal onder controle gehouden worden
  • U moet als eigenaar goed op de hoogte zijn van de complexiteit van deze aandoening
  • De behandeling is meestal levenslang nodig
  • Oorontsteking: levenslang behandelen [/toggle_content]
[toggle_content title=”2. Voedselallergie”] [custom_frame_left shadow=”on”] [/custom_frame_left] [clear]

Bij een voedselallergie reageert een hond allergisch op bepaalde eiwitten in voeding. Deze eiwitten komen in alle commerciële voeders voor en hebben dus niets te maken met het merk of de kwaliteit van het voer! Een voedselallergie ontstaat meestal op jonge leeftijd (< 1 jaar) en gaat gepaard met heftige jeuk.

Een voedselallergie komt meestal voor in combinatie met atopie!

De diagnose kan men stellen dmv een zogenaamd ‘eliminatiedieet‘. Dit is een hypoallergeen voer, waarin de eiwitten op een speciale manier bewerkt zijn zodat de hond er niet allergisch op kan reageren. Let op: dit voer is uitsluitend bij uw dierenarts verkrijgbaar! Een commercieel voer op basis van lam en rijst is géén hypoallergeen dieet!

Ik gebruik hiervoor Hill’s Canine Z/D ultra allergen free®.

De hond moet minimaal 6 weken strikt dit voer krijgen om de diagnose te kunnen stellen. Als na 6 weken de klachten duidelijk zijn afgenomen, spreekt men van een voedselallergie. Cruciaal is echter dat de hond gedurende deze periode NIETS anders te eten krijgt! Dus ook geen koekje, stukje brood, ander voer… . Als de hond toch per ongeluk wat anders gegeten heeft, moet dit altijd doorgegeven worden aan de dierenarts!

Als de jeukklachten duidelijk afnemen met het eliminatiedieet, zal de hond de rest van zijn leven op dit dieet blijven. In een aantal gevallen kan dit voldoende zijn om de jeuk onder controle te houden. In de meeste gevallen zal er echter bijkomend behandeld moeten worden voor bijvoorbeeld atopie.[/toggle_content] [toggle_content title=”3. Vlooienallergie”] [custom_frame_left shadow=”on”] [/custom_frame_left] [clear]

Een vlooienallergie kan ontstaan als een hond meerdere malen gebeten wordt door vlooien. De hond reageert allergisch op het speeksel van de vlo. Dit kan wekenlang jeuk veroorzaken! Typisch voor een hond met vlooienallergie is, is dat men vaak geen vlooien ziet. Door de heftige jeuk die ontstaat, zal de hond er alles aan doen om de vlooien zo snel mogelijk te verwijderen. De jeuk zal echter veel langer aanhouden.

Bij een hond met een vlooienallergie moet men dan ook voorkomen dat hij gebeten wordt. Dit doet men door het hele jaar door, consequent te behandelen tegen vlooien met middelen die de vlooien direct doden. Een aantal van deze producten zijn:

Koop uw vlooienmiddelen altijd bij uw dierenarts, dan weet u zeker dat u de nieuwste en veiligste middelen krijgt, die effectief werken.

Let op: een hond die al een andere allergie heeft (atopie of voedselallergie), zal sneller een vlooienallergie ontwikkelen. Deze honden moeten dus ook consequent behandeld worden tegen vlooien, om het ontstaan van een vlooienallergie te voorkomen![divider_top] [/toggle_content]