Algemeen
Blaasgruis is vaak de oorzaak van blaasontstekingen en verstopte plasbuizen bij katten.
Bij honden is blaasgruis vaak het gevolg van een bacteriële blaasontsteking.
Blaasgruis is het best te vergelijken met microscopisch-klein zand, dat zich ophoopt in de blaas of de plasbuis van de penis.
Blaasstenen zijn enkele millimeters tot centimeters groot en kunnen de blaas of plasbuis verstoppen.
Zowel het gruis als kleine stenen kunnen na het geven van een dieet oplossen.
Stenen die te groot zijn om uit te kunnen plassen moeten chirurgisch worden verwijderd. Na de operatie kan worden bepaald wat de chemische samenstelling is, waardoor met een juiste behandeling aangroei van nieuwe stenen kan worden voorkomen.
Symptomen die kunnen duiden op blaasgruis/blaasstenen zijn:
[custom_list icon=”exclamation” iconcolor=”#81d742″]
- Vaak plassen
- Kleine beetjes plassen
- In huis plassen / buiten de bak plassen
- Bloed bij de urine
- Niet kunnen plassen (dit komt vaker voor bij reuen en katers en is een noodgeval!!).
Het vaststellen van blaasgruis kan met een urineonderzoek.
Blaasstenen kunnen worden vastgesteld met een röntgenfoto of echo.
Het urineonderzoek
Een volledig urineonderzoek wordt gedaan met behulp van teststrips, een refractometer en een bloedonderzoek. Daarnaast wordt ook een microscopisch onderzoek van het sediment (bezinksel van urine) gedaan.
Het onderzoek begint met een algemeen onderzoek van de urine. Hierbij letten we op onderstaande punten:
1. De kleur
- Zeer licht geel tot kleurloos; slecht geconcentreerde urine
- Zeer donker geel; sterk geconcentreerde urine
- Rood tot roodbruin; bloed of bloedkleurstoffen in de urine
- Bruin; myoglobine (kleurstoffen die vrijkomen bij spierstofwisseling) of porfyrines (kan wijzen op bepaalde vergiftiging) in de urine
- Geelbruin tot geelgroen; galkleurstoffen in de urine
- Zeer donker gekleurd; geelzucht of ten gevolge van geneesmiddelen
2. Het volume
3. De geur
- Ammoniakgeur; niet verse urine of bacteriële infectie urinewegen
- Rottingslucht; veel eiwit in vorm van bloed of etter in urine
- Acetonlucht; ketonlichamen in urine (bij gecompliceerde suikerziekte of leververvetting ten gevolge van langdurige anorexie
4. De helderheid
- Troebel; aanwezigheid cellen, slijm of gruis
5. Schuim
- Schuim trekt niet weg; eiwit in urine
- Geelbruin/geelgroen schuim; galzouten aanwezig bij leveraandoening
Daarna gaan we de urine onderzoeken en kunnen we met behulp van de teststrips en het bloedonderzoek onderstaande parameters aflezen:
- de PH-Waarde: Een verhoging van de zuurtegraad van verse urine is meestal het gevolg van bacteriële ontstekingen van de urinewegen. Een verlaging kan het gevolg zijn van een verzuring van het bloed wat kan wijzen op nierfalen.
- Eiwit: Teveel eiwit in de urine kan wijzen op ontstekingen of bloedingen in de urinewegen of op een beschadiging van de nieren.
- Glucose: Glucose in de urine is een gevolg van een verhoogde bloedsuikerspiegel, wat bijna altijd duidt op suikerziekte.
- Bloed: De aanwezigheid van bloedcellen wijst op een ontsteking of beschadiging van de urinewegen. De aanwezigheid van hemoglobine (rode bloedkleurstof) wijst op een versnelde afbraak van rode bloedcellen.
- Ketonen: Ketonen in de urine ontstaan als vet de belangrijkste brandstofbron is geworden ipv koolhydraten (bij suikerziekte of bij leververvetting door anorexie).
- Bilirubine: Galkleurstof. Een verhoogde hoeveelheid kan veroorzaakt worden door een obstructie van de galwegen, een beschadiging van de lever of door een versnelde afbraak van rode bloedcellen.
Met de refractometer wordt het urine soortelijk gewicht gemeten. Hiermee geeft het de dichtheid ten opzichte van water weer, waardoor we het concentrerend vermogen van de nieren weten.
De dichtheid kan beïnvloed worden door het aantal en de grootte van blaasstenen.
Als laatste bekijken we het sediment van de urine onder de microscoop.
In dit bezinksel kunnen verschillende soorten cellen gezien worden, maar ook kristallen, blaasgruis of bacteriën.
- Grote hoeveelheden rode bloedcellen; ontsteking of beschadiging urinewegen
- Verhoogd aantal witte bloedcellen; ontsteking urinewegen
- Grote hoeveelheden epitheelcellen blaas/plasbuis; ontsteking urinewegen
- Nier-epitheelcellen; (ernstige) beschadiging/ontsteking nieren
- Grote hoeveelheden kristallen; blaasgruis, ontstaan blaasontsteking/verstopping plasbuis kat, gevolg blaasontsteking hond
- Bacteriën; bacteriële infectie
Behandeling
Als er alleen sprake is van een blaasontsteking zal er een pijnstiller/ontstekingsremmer worden meegegeven en is de verdere behandeling afhankelijk van de bevindingen van het urineonderzoek.
Als de blaas/plasbuis ook verstopt zit, wordt het een uitgebreidere behandeling. Ten eerste moet de afsluiting worden opgeheven. Dit wordt gedaan door een katheter te plaatsen in de plasbuis tot in de blaas. Op deze manier kunnen blaas en plasbuis tot rust komen. Ten tweede wordt er bij een verstopping meestal ook een bloedonderzoek gedaan waarbij onder andere de nierwaarden worden bepaald. Als deze (ernstig) verhoogd zijn wordt er ook een infuustherapie opgestart voor zo’n 2-3 dagen. Hierdoor worden alle afvalstoffen uit het lichaam gespoeld. Verder zal er symptomatisch behandeld worden. Na 2 tot 3 dagen gaan we dan opnieuw de nierwaarden bekijken om te zien of deze gedaald zijn.
Als je kat weer thuis is, hangt de verdere behandeling af van de uitslag van het urine onderzoek. Is er blaasgruis geconstateerd, dan zal er een speciaal dieet moeten worden opgestart om gruisvorming in de toekomst te voorkomen. Het komt ook voor dat er geen oorzaak gevonden wordt. Als er terugkerende klachten optreden zal er verder onderzoek moeten worden gedaan in de vorm van een blaasecho en bij het vaak verstopt raken kan er ook een operatie overwogen worden waarbij het nauwste deel van de plasbuis verwijderd wordt.
[infobox color=”#dd9933″ textcolor=”#ffffff” icon=”exclamation-circle”]Omdat blaasgruis/blaasstenen een veelvoorkomend probleem is kunt u de hele maand april 2015 gratis een urineonderzoek laten doen.Ook is de voeding die helpt bij blaasgruis gedurende de maand april 2015 in promo.[/infobox]