Helaas zien we in de praktijk steeds meer honden en katten met allergieën. Dit kan verschillende oorzaken hebben.
Vaak zien we allergische reacties voorkomen bij honden of katten met een speciaal uiterlijk of vachtkleur. Je kan hierbij denken aan crème kleurige honden zoals teckels of verschillende buldog rassen (Amerikaanse buldog, Franse buldog, …). Maar ook Merle kleuren welke niet standaard gezien worden in een bepaald ras. Dit komt omdat er vaak bij het fokken van deze dieren alleen gekeken wordt naar de uiterlijke kenmerken en niet naar de nadelen die dat met zich mee kan brengen.
Allergieën kunnen erfelijk zijn. Soms echter steken ze pas later de kop op of zijn ze nauwelijks aanwezig zodat dit niet opvalt alvorens ermee gekweekt wordt.
Een oorzaak is dat de natuurlijke barrière tussen het dier en de omgeving is aangetast. Hiermee bedoelen we dus de huid of de darmwand. Indien de darmwand of de huid zijn aangetast, kunnen allergenen (allergie-opwekkende stoffen) gemakkelijker diep in het lichaam doordringen en daar een allergische reactie opwekken.
Allergieën kunnen ingedeeld worden in 4 hoofdgroepen:
- Vlooienallergie
- Voedingsallergie
- Omgevingsallergie (Atopie)
- Contactallergie
Symptomen van een allergie
Vaak zien we dat deze dieren een rode huid hebben, zich overdadig krabben en overal lekken. Dit kan zelfs kale plekken en wonden veroorzaken. De meest voorkomende plaatsen zijn het gezicht, oren, voeten, liezen en oksels. Doordat de huid wordt aangetast door het vele krabben kunnen er vaak secundaire ontstekingen ontstaan met bacteriën of gisten. Hierdoor verergeren de verschijnselen. Daarnaast krijgen de meeste dieren een sterkere geur, krijgen ze verdikkingen van de huid, kale plekken en soms likplekken. Bij voedselallergie worden soms ook darmproblemen gezien zoals terugkerende diarree of winderigheid.
Hoe vinden we de juiste allergie?
We starten met een eliminatieplan. Dit houdt in dat we eerst enkele zaken zullen aanpassen alvorens we naar duurdere testen en medicatie overstappen.
Standaard kijken we na wanneer het dier de laatste keer behandeld werd tegen vlooien en met welk product. Indien nodig wordt dit herhaald.
Tegelijk kijken we ook naar de voeding van het dier. Niet enkel de voeding maar ook de snoepjes en andere snacks worden onder de loep genomen en aangepast waar nodig. Voeding van tafel wordt grondig besproken, het kan wel maar je moet weten wat je geeft.
Heeft dit absoluut geen of onvoldoende effect dan starten we onze zoektocht naar omgevingsallergieën. Dit kan door een behandeling op effect op te starten of een bloedonderzoek om uit te zoeken op welke allergenen uit de omgeving het dier reageert. Van deze allergenen wordt er dan een vaccin gemaakt.
We testen het bloed op de volgende categorieën van allergenen: kruiden en grassen, mijten en schimmels, bomen, en vlooien. Het vaccin helpt om het immuunsysteem een handje te helpen en zo de allergische reactie te verminderen. Het wordt maandelijks door ons of uzelf ingespoten.
Vlooienallergie
Bij deze allergie vorm reageert je viervoeter allergisch op een vlooienbeet en meer bepaald op het speeksel van de vlo. Vaak is 1 vlooienbeet al voldoende om een allergische reactie uit te lokken. Je kan er dan ook bijna altijd vanuit gaan dat dit dier last heeft van vlooien ook al zie je ze niet.
Hoe los je dit op?
Een hond of kat met een vlooienallergie kan geholpen worden door consequent preventief te behandelen tegen deze insecten. Belangrijk is dus dat je als eigenaar steeds noteert wanneer jou dier de laatste keer behandeld werd maar ook wanneer de volgende behandeling nodig is. Afhankelijk van het product dat je gebruikt verschilt de tijd tussen 2 behandelingen.
We raden ten sterkste af om producten van de dierenwinkel te gebruiken. Doordat deze zo vrij verkrijgbaar zijn zien we vaak dat deze onvoldoende werken en de allergische reactie op regelmatige basis terugkeert.
Voedingsallergie
Net zoals bij mensen kunnen dieren een allergie ontwikkelen voor bepaalde stoffen in hun voeding. In de meeste gevallen gaat het over een reactie op kip of rund. Hou er wel rekening mee dat zelfs wanneer jou hond allergisch reageert op zijn brok, deze weinig tot niet reageert op rauwe kip of rund. Dit komt omdat het verhittingsproces de eiwitstructuur aanpast en veel gevoeliger is voor allergieën.
Hoe los je dit op?
Om te starten worden alle producten met kip en rund vermeden. Ook kalkoen laten we beter achterwege aangezien deze nauw aansluit bij kip. Denk niet alleen aan de voeding maar ook snacks, beloningen, tussendoortjes en kauwbeentjes.
Bij sommige merken zien we dat ze een meer exotische vleessoort aanbieden (konijn, eend, paard, zalm, struisvogel, ree, …). Dit kan zeker een oplossing bieden maar kijk goed naar de ingrediëntenlijst. Vaak zien we dat er in deze producten nog kippenmeel, rundermeel of rundervet aanwezig is.
Sommige merken bieden eliminatie diëten of hypo-allergene voeding aan.
De omschakeling van voeding en snacks moet minstens een maand worden volgehouden alvorens we enig effect kunnen zien.
Omgevingsallergie (Atopie)
Een omgevingsallergie is een erfelijk bepaalde reactie op stoffen in de lucht of in de omgeving.
De eerste verschijnselen presenteren zich meestal op een leeftijd van 9 maanden tot 4 jaar. Atopie kan soms seizoensgebonden voorkomen, bijvoorbeeld als de allergie optreedt tegen grassen die alleen in het voorjaar bloeien.
Dieren kunnen allergisch zijn aan mijten en schimmels, grassen en kruiden, en bomen. Onder de eerste categorie valt ook de huisstofmijt. Deze komt ook vaak bij ons voor en vertoeft in alles wat van stof is. Denk maar aan een dekbek, fleece dekentje, kussen of tapijt. De andere twee categorieën kan je vergelijken met een soort van hooikoorts. Helaas voor de hond zit hij dagelijks met zijn neus en poten in het gras waardoor je je het ongemak wel kan inbeelden.
Vaak zien we dat de hond een combinatie heeft van deze allergieën.
Hoe los je dit op?
Hier werken we vooral op het management van de omgeving en met medicatie.
Bij het management gaan we alles wat niet wasbaar is op hoge temperaturen weghalen uit de hond zijn omgeving, wanneer mogelijk, en alles wat wasbaar is regelmatig en op een zo hoog mogelijke temperatuur wassen. Is het echt onmogelijk om bepaalde zaken uit de omgeving te halen bestaan er omgevingssprays welke de allergenen inkapselen en de kans op allergische reactie doen verkleinen (denk aan een Qviva spray voor mensen).
In geval van medicatie kan er gewerkt worden met dagelijkse tabletjes of een injectie. Met beide merk je snel een verschil. Helaas is deze medicatie niet van de goedkoopste. Vaak zien we bij dieren met een milde allergie dat we hun symptomatisch kunnen behandelen. Zo zien we dat wanneer het gaat over hooikoorts/pollen is het soms enkel nodig om de hond te behandelen in de zomermaanden.
Wanneer het echter over een zware allergie gaat of een combinatie van meerdere allergieën, dan is het vaak nodig om een bloedonderzoek uit te voeren. Via dit bloedonderzoek komen we de exacte allergieën te weten en laten we een vaccin ontwikkelen op maat van de hond. Bij dit vaccin wordt er gewerkt met immunotherapie. Dit houdt in dat we het afweersysteem minder gevoelig gaan maken door de stof waarvoor het dier allergisch is in toenemende hoeveelheden toe te dienen.
Contact allergie
Deze vorm van allergie wordt minder vaak gezien. Het gaat om een lokale reactie tegen iets wat contact heeft met de huid. Denk aan een reactie in de hals op een bepaalde halsband of een plek in de nek waar de hond steeds mee over de rand van de mand hangt. We gaan in dit artikel verder niet in op deze vorm van allergie maar zorgen dat er geen contact meer is met de oorzaak is van groot belang in de behandeling.
Is de behandeling van een allergie duur?
Ja en nee. Afhankelijk van in welke categorie je terecht komt heb je andere kosten.
Heeft je dier een vlooienallergie dan zijn er geen extra kosten. Je behandelt je dier zoals je dit normaal zou doen. Alleen moet je nu extra oplettend zijn dat je dit niet vergeet op tijd te doen.
Is het een voedingsallergie, dan koop je enkel andere voeding aan. Aangepaste voeding en snacks hoeven trouwens niet zo veel duurder te zijn dan de standaard voeding welke jij geeft. Is je hond echt super gevoelig dan gaan we natuurlijk sneller naar een hypoallergene voeding maar je kan perfect je dier voeren met een koudgeperste brok of diepvriesvoeding zolang deze geen stoffen bevatten waar jouw huisdier allergisch voor is.
Bij een omgevingsallergie liggen de kosten wat hoger. Reageert je dier positief op enkel medicatie dan heb je twee opties. Je kan werken met elke dag een pilletje te geven ofwel een maandelijkse injectie. Op lange termijn is de injectie zeker goedkoper dan het geven van een dagelijkse tablet. Het nadeel van de injectie is dat het een grotere kost is om in een keer te betalen.
Krijg je de allergie toch moeilijk onder controle? Dan wordt een bloedonderzoek geadviseerd met als doel een vaccin te maken. Dit is een dure optie om op een korte tijd te betalen. Dat klopt! Maar wanneer je dan gaat uitrekenen op lange termijn (omdat je viervoeter dit lang zal nodig hebben) dan zien we dat deze optie goedkoper is dan de andere medicijnen (injectie of een dagelijks tabletje). Je komt met het vaccin 10 maanden toe.
Hoe zit het met de prognose?
Een dier met een allergie kan een perfect normaal leven leiden met de juiste therapie. Vaak vereist het wel de nodige discipline en uithoudingsvermogen van de baas!